ฐานข้อมูลส่งเสริมและยกระดับคุณภาพสินค้า OTOP
การประยุกต์ใช้ด้านอาหาร  (Food applications)             
              โมเลกุลของซาโปนินมีทั้งส่วนที่ชอบน้ำและส่วนที่ชอบไขมันจึงเป็นอิมัลซิไฟเออร์และสารที่ทำให้เกิดฟองได้ดีมาก มีบทบาทสำคัญในกระบวนการผลิตอาหาร ในประเทศสหรัฐอเมริกา yucca  และ quillaja saponin จัดเป็นสารเติมแต่งอาหาร (food additive)โดยใช้เป็นสารที่ทำให้เกิดฟองในเครื่องดื่มที่อัดแก๊สคาร์บอน (carbonated beverage) และเครื่องดื่มที่ไม่อัดแก๊สคาร์บอน (non-carbonated beverage) โดยมีปริมาณไม่เกิน 500 มิลลิกรัมแห้งต่อกิโลกรัมของเครื่องดื่ม (กำหนดโดย FDA) ประเทศญี่ปุ่นใช้ซาโปนินเป็นอิมัลซิไฟเออร์ในการเตรียมสารปรุงรสในเครื่องดื่มที่ไม่ใส่แอลกอฮอล์และผักดอง สหภาพยุโรปใช้สารสกัดซาโปนินจาก quillaja เป็นสารทำให้เกิดฟองในสารละลายที่มีน้ำและเป็นสารแต่งกลิ่นในเครื่องดื่มไร้แอลกอฮอล์  ซาโปนินจากชะเอมและสารอนุพันธ์ของชะเอมนำมาใช้ในอาหารประเภทปิ้ง ย่าง เครื่องดื่ม หมากฝรั่ง ขนมหวาน สมุนไพรและเครื่องปรุงรส นอกจากนี้ซาโปนินยังใช้ประโยชน์เป็นสารต้านเชื้อราและยีสต์ในอาหารได้ด้วย  ซาโปนินที่ใช้ในผลิตภัณฑ์อาหารทางการค้าได้แก่ ซาโปนินจากถั่วเหลืองที่มีความเข้มข้นมากโดยใช้เป็นส่วนผสมของอาหารเสริมสุขภาพ (functional food) และอาหารที่มีคุณค่าทางยา (nutraceutical)

              ซาโปนินที่เกิดสารประกอบเชิงซ้อนเป็นไมเซลล์ร่วมกับสเตอรอล เช่น คอเลสเตอรอลและกรดน้ำดีถูกนำมาใช้แยกคอเลสเตอรอลออกจากผลิตภัณฑ์นม เช่น น้ำมันเนย (butter oil) ซึ่งปฏิกิริยาระหว่างซาโปนินกับเยื่อหุ้มเซลล์สามารถเกิดการตกตะกอนกับไขมันที่เยื่อหุ้มเซลล์ของหางนมภายหลังที่ทำเนยแล้วได้  ซาโปนินยังนำมาใช้เพิ่มคุณสมบัติการไม่ชอบน้ำของเยื่อหุ้มเซลล์ของไขมันเพื่อช่วยในการจับกลุ่มและตกตะกอนเป็นสารประกอบเชิงซ้อน (Guclu-Ustundag, O.  and Mazza, G., 2007) นอกจากนี้ซาโปนินจากใบหรือเมล็ดของพืชตระกูลถั่วใช้เป็นอาหารหรือสารเติมแต่งในอาหารของสัตว์เคี้ยวเอื้อง เช่น ปัจจุบันมีการใช้ซาโปนินที่สกัดจาก yucca (yucca saponin) และ quillaja (quillaja saponin) ในอาหารสัตว์และคนโดย yucca saponin ใช้เป็นสารเติมแต่งในอาหารสัตว์เพื่อลดกลิ่นแอมโมเนียและกลิ่นมูลสัตว์ ในสัตว์เคี้ยวเอื้องซาโปนินมีคุณสมบัติต้านการทำงานของโปรโตซัวโดยเกิดสารประกอบเชิงซ้อนร่วมกับคอเลสเตอรอลในโปรโตซัวและยับยั้งการทำงานของแบคทีเรียบางชนิดในกระเพาะ ทำให้แอมโมเนียเกิดน้อยลง yucca saponin ยังใช้ป้องกันและรักษาโรคไขข้ออักเสบในม้าและซาโปนินยังช่วยการดูดซึมไขมันโดยเกิดเป็นไมเซลล์ร่วมกับเกลือน้ำดี (bile salts) ทำให้คอเลสเตอรอลในลำไส้เล็กลดลง  ส่วน quillaja saponin ถูกใช้เป็นสารเติมแต่งในวัคซีนสัตว์ เพื่อเพิ่มความต้านเชื้อโรคโดยการฉีด ซึ่งซาโปนินจะมีผลต่อระบบเยื่อหุ้มเซลล์ (Cheeke, RP., 2000)